Những năm gần đây, bất chấp sự nổi lên và phát triển mạnh mẽ của ngành công nghiệp xì gà tại các nước trung và nam mỹ, Xì Gà Cuba (một số người quen gọi là xì gà Habana) vẫn đặc biệt được ưa thích tại Châu Âu, Châu Á. Xì gà ngày nay không chỉ là một loại thuốc lá thông thường mà nó trở thành một biểu tượng văn hóa đối với người Cuba. Không cần phải nói thêm về độ nổi tiếng của Xì gà Cuba trên khắp thế giới- luôn nằm trong nhóm những loại ngon nhất – hôm nay Thích Xì Gà sẽ chia sẻ với các bạn tất tần tật những điều hay ho khác về Xì Gà Cuba.
Nguồn gốc lâu đời của Xì Gà Cuba
Tuy cây thuốc lá đã được trồng tại Cu Ba hàng trăm năm qua và người ta bắt đầu sản xuất xì gà ở đây từ thời vua Phillip đệ nhị của Tây Ban Nha (1527-1598), nhưng văn hóa hút xì gà đã có ở một nơi khác, đâu đó ở khu vực Nam Mỹ mà người ta không biết chắc chắn được.
Một chiếc bình gốm từng được khai quật ở Guatemala có niên đại từ thế kỷ thứ 10 cho thấy rằng người Maya trước đây cũng từng hút một loại lá. Cũng chính người Maya cổ đại đã đặt tên cho loại cây này theo ngôn ngữ của họ là sikar – tức hút thuốc, và sau đó ngôn ngữ này được biến đổi thành cigarro ở Tây Ban Nha và cigar ở các nước nói tiếng Anh.
Xì gà đã được sản xuất ở Habana Cuba từ 200 năm nay
Những người thổ dân châu Mỹ đã đã hút xì gà từ rất lâu, họ sử dụng xì gà như một lễ phẩm trong các buổi tế lễ thần linh và lá xì gà như một loại thuốc an thần hay có thể pha làm đồ uống cho người ăn kiêng.
Khi nhà thám hiểm Christopher Colombus lần đầu tiên đặt chân lên châu Mỹ năm 1492, cũng là lúc mà ông khám phá ra xì gà sau khi nhìn thấy người dân bản địa hút một thứ thuốc được cuốn lại thành điếu tròn bằng lá cọ hoặc vỏ ngô phơi khô.
Phải đến hơn 100 năm sau những hạt giống xì gà đầu tiên mới du nhập châu Âu bởi một nhà sử học người Tây Ban Nha. Từ đó việc trồng, sản xuất và sử dụng xì gà mới lan rộng ra toàn lãnh thổ châu Âu, đặc biệt là tại Tây Ban Nha, Anh và Pháp. Ngay lập tức xì gà chiếm được một vị trí quan trọng trong đời sống của giới thượng lưu và được coi như một món đồ “trang sức” không thể thiếu đối với họ.
Khí hậu hài hòa cùng đất đai màu mỡ của Cuba hết sức phù hợp để phát triển cả 3 loại lá sử dụng để làm ra một điếu xì gà – lá cuốn, lá thuốc và phần keo gắn kết. Bởi vậy mà xì gà được thu hoạch chủ yếu trên đảo này và sau đó vận chuyển bằng thuyền để phân phối thứ xì gà nổi tiếng này từ châu Âu cho đến châu Á.
Colombus sau đó tuyên bố Cuba thuộc về Tây Ban Nha, và đất nước này nhanh chóng phát triển ngành công nghiệp chế biến xì gà rực rỡ trong thế kỷ 17.
Cần hơn 100 công đoạn để sản xuất Xì Gà Cuba
Hiện nay, ngành sản xuất xì gà tại CuBa do chính phủ kiểm soát, để đảm bảo chất lượng, mọi điếu xì gà đều được cuộn chuẩn xác, không có chút tì vết, khiếm khuyết nào. Xì gà CuBa đặc biệt một phần nhờ được làm từ nguyên liệu chất lượng cao với sự chăm chút tới từng công đoạn, chi tiết và sự đồng đều trong mỗi thành phẩm.
Một trong những điều đặc biệt nữa khiến xì gà Cu Ba khác với phần còn lại chính là các nhà sản xuất chỉ sử dụng cây thuốc lá của Cu Ba. Nhiều người không nhận thấy là hầu hết các loại xì gà khác được làm từ một hỗn hợp gồm nhiều loại thuốc lá. Điều này không phải là tệ, thậm chí một số con nghiện thấy bị cuốn hút bởi hương vị pha trộn. Tuy nhiên, kẻ sành lại thấy hương thơm mạnh nhất, thật nhất luôn đến từ xì gà Cu Ba và chỉ từ chúng mà thôi.
Cần đến hơn 100 công đoạn để làm ra được 1 điếu xì gà cuba
Có hơn 100 công đoạn để làm ra một điếu xì gà CuBa. Hơn nữa, cách thức làm xì gà ở đây gần như không thay đổi trong hàng trăm năm qua. Tất cả những điều này tạo nên sự khác biệt và danh tiếng của xì gà CuBa.
Quy trình làm xì gà Cuba được tóm tắt như sau: Chuẩn bị đất và gieo hạt, thu hoạch lá thuốc lá, phơi khô, lên men lần 1, lựa chọn phân loại, lên men lần 2, cuốn thành điếu thuốc hoàn chỉnh.
Xem thêm bài quy trình sản xuất xì gà ở Cuba
Hương vị của Xì Gà Cuba
Xì gà Cu Ba xịn có hương thơm không thể lẫn vào đâu. Mùi xì gà Cuba cổ điển giống như là bạn đang đứng ở một sân nuôi vịt, có cỏ khô, cỏ tươi và mùi đất ẩm, mùi da yên ngựa sực vào mũi.
Hay giống như là cảm giác thủa bé bạn úp mặt xuống một cánh đồng cỏ dưới ánh nắng mặt trời. Nó là mùi của các loại thảo mộc và hoa cỏ dại, mùi côn trùng, sâu, phấn hoa, phân chim, nấm mốc, đó là mùi của thôn quê, của đất ngập mưa, của những cánh đồng mới gieo, rất nhiều thứ trộn lại mà ta thường không để ý. Vậy nên hút một điếu xì gà Cuba cũng giống như là bạn đang nhớ lại những cảm giác đã quên thủa ấu thơ vậy.
Hương vị xì gà cuba gợi nhớ những kí ức đẹp
Điều này có được là nhờ vào chất lượng lá thuốc nguyên liệu, được thu hoạch đúng cách, phơi khô, lên men ủ trữ theo đúng quy trình 200 năm tuổi của Cuba. Chính khí hậu đặc trưng của Cuba với độ ẩm cao, nóng tạo ra đặc trưng thổ nhưỡng làm cho đất ở đây có mầu đỏ đậm, là nguồn gốc tạo nên những lá thuốc lá tốt nhất thế giới.
Xem thêm bài cảm nhận mùi vị Cohiba Behike 52
Hút xì gà Cuba
Để làm ra một điếu xì gà là cả một quy trình rắc rối, nhưng hút được một điếu xì gà cũng là cả một “nghệ thuật” mà chỉ những người nghiện xì gà thật sự mới biết.
Điều quan trọng nhất khi hút xì gà đó là người hút phải có tâm trạng thảnh thơi, phải biết nhẫn nại mới thưởng thức và cảm nhận được hương vị độc đáo của nó. Đồng thời cũng cảm nhận được cái thú vui, niềm đam mê, phong cách sống lịch lãm và những cảm giác thư giãn, say đắm nồng nàn từ điếu xì gà.
Người dân hút cigar cuba trên đường phố
Thậm chí còn phải biết cách châm thuốc sao cho đúng, để nhìn đầu thuốc thì có vẻ như tắt nhưng thực ra bên trong vẫn đang cháy. Muốn châm được như vậy phải có bật lửa khò, đốt nhanh và mạnh làm điếu thuốc cháy vào đến bên trong.
Hút xì gà không như hút thuốc lá, không phải hít khói vào trong phổi, như thế có hại cho sức khỏe. Xì gà thì ngược lại, hút xì gà chỉ rít khói và ngậm trong vòm miệng sau đó nhả khói từ từ để cảm nhận cái hương thơm, mùi vị đặc biệt.
Đã hút xì gà là phải biết chơi xì gà, người nghiện xì gà không thể bỏ qua hai món “đồ chơi” quan trọng, đó là dao cắt và bật lửa khò. Để thưởng thức trọn vẹn điếu xì gà, người hút nên uống kèm một chút rượu cognac, whisky hoặc rượu rum Cuba.
Xem thêm cách hút xì gà chuẩn
Các thương hiệu xì gà Cuba nổi tiếng
Ở Cuba, công ty duy nhất được phép của chính phủ kinh doanh xì gà là Habanos S.A. Xì gà Cuba được xuất ra hơn 150 nước trên thế giới và mỗi năm hơn một trăm triệu điếu xì gà Cuba được đưa ra thị trường, mang lại doanh thu 401 triệu USD.
Các thương hiệu xì gà cuba nổi tiếng
Hiện nay tại Cuba có hơn 27 loại xì gà nhưng nổi tiếng nhất là Cohiba, MonteCristo, Partagas, Romeo & Julieta, H. upmann, Hoyo de Monterrey, Joan Lopez, Bolivar, Cuaba, Trinidad, Punch, Ramon Allones …
Xì gà Cuba bị cấm ở Mỹ và cơ hội cho các nước khác
Việc xì gà Cuba bị cấm vào thị trường Mỹ (thị trường xì gà lớn nhất thế giới) đã tạo cơ hội cho ngành công nghiệp xì gà phát triển tại Dominican, Nicaragua và Honduras. Ngày nay chất lượng của các loại xì gà này ngày càng hoàn thiện, đáp ứng nhu cầu thị trường và hiểu gout của người Mỹ hơn xì gà Cuba.
Hằng năm, Cigar Aficionado, tạp chí hàng đầu ở Mỹ chuyên về xì gà, cho xuất bản một danh sách 25 loại xì gà hàng đầu thế giới. Mấy năm trước, vị trí số 1 thuộc về dòng Montecristo số 2, xuất xứ Cu Ba. Nhưng chỉ có hai loại xì gà Cu Ba khác lọt vào danh sách 24 loại còn lại. Danh sách này có 11 sản phẩm đến từ Cộng hòa Dominica, 10 từ Nicaragua. Từ đó đến nay, tạp chí tiếp tục đưa ra danh sách mới và xì gà Cuba thường chỉ có khoảng 3 4 đại diện trong danh sách. “Các đối thủ nay đã cân sức, cân tài hơn”, David Savona, chủ biên tập chí Cigar Aficionado, nói….
Xì gà cuba và chính trị gia
Trong lịch sử, có ba nhân vật được xem là nghiện xì gà Cuba nặng nhất, đó là Chủ tịch Fidel Castro, Che Guevara và cựu Thủ tướng Anh Winston Churchill.
Che với điếu xì gà luôn trên tay
Người du kích anh hùng Che Guevara biết hút xì gà khi ông chiến đấu cùng Chủ tịch Fidel Castro ở dãy núi Sierra Maestra năm 1956, mặc dù là người có tiền sử hen suyễn nặng.
Đầu tiên ông chỉ hút xì gà vụn bằng tẩu, nhưng sau đó chuyển sang hút cả điếu. Một ngày ông hút 3-4 điếu, ông đùa rằng khói xì gà Cuba sẽ đánh thức “con rồng” đang ngủ trong ngực ông.
Che Guevara cho rằng xì gà của Cuba và trà của Argentina là món quà trời cho. Khi còn là Bộ trưởng Bộ Công nghiệp, các đồng nghiệp của ông bảo ông rằng hút xì gà có hại cho sức khỏe. Ông đồng ý chỉ hút 1 điếu xì gà mỗi ngày và hôm sau ông xuất hiện với điếu xì gà dài gần… 1m?
Xì gà Cuba giả
Nhiều tay sành sỏi nói rằng không nhất thiết phải đến Cu Ba mới mua được xì gà Cu Ba xịn, bởi chúng có thể được bán ở Mexico, Canada và nhiều nước Châu Âu khác. Cũng có thể đặt mua qua mạng internet. Tuy nhiên, vấn đề là xác định đâu là hàng thật, đầu là giả. Có những cá nhân, thậm chí là một số công ty chuyên sản xuất hàng giả ở mức độ rất tinh vi. Nếu chỉ nhìn, sẽ khó mà phân biệt, nhưng nếu đã từng thưởng thức đồ thật, người ta mới có điều kiện xác định khi dùng thử.
Xì gà Cuba giả thường dùng những lá vụn và kém chất lượng để làm lõi
Và ngay tại Cuba thì xì gà giả (đặc biệt là Cohiba) được người dân bán rất nhiều. Ở Việt Nam thì hàng xách tay Cuba, hàng chuyên cơ Cuba cũng bị điều tiếng xấu chủ yếu do người mua ham rẻ và không có kiến thức nhất định mua phải hàng giả về bán.
Xem thêm bài phân biệt xì gà chuẩn chính hãng và giả
Giá Xì Gà Cuba luôn đắt nhất
Giá xì gà ở Cu Ba rẻ hơn ở Châu Âu, có lẽ là sánh được với giá non-cuba ở Mỹ. Ở thị trường quốc tế giá xì gà Cuba luôn vào loại đắt nhất khi so sánh với xì gà của các nước khác. Tham khảo giá xì gà tại Cuba năm 2014 của CA thì: (lưu ý là hiện tại giá đã tăng lên nhiều và không còn chính xác nữa)
Một hộp xì gà Cuba tiêu chuẩn thường gồm 25 điếu và thường được bán với giá hơn 100 CUCs (đơn vị tiền của Cuba tương đương USD). Một hộp Partagas D no. 4 ở Cuba có giá khoảng 174 CUCs một hộp 25 điếu (tức là khoảng 7$ 1 điếu). Cohiba thì đắt hơn các loại xì gà bình dân ở Cuba. Vd như Cohiba Siglo I (kích thước 4 x 40) được bán với giá hơn 100 CUCs 1 hộp 25 điếu. Siglo VI thì được bán khoảng 20$ 1 điếu, Esplendidos khoảng 25$. Riêng Cohiba Behike 56 thường được biết đến là loại xì gà đắt nhất Cuba có giá hơn 30$ 1 điếu. Montecristo Double Edmundo (xếp thứ 15 năm 2014) có giá khoảng 100 CUC 10 điếu.
Giá xì gà ở Việt Nam không có giá thống nhất và hiện tại khá cao so với xì gà non-cuba. Lý do là nguồn hàng khan hiếm và chủ yếu được xách tay. Giá một hộp xì gà cao cấp Cohiba Behike chuẩn chính hiệu có thể lên đến vài chục triệu đồng tùy thời điểm.
Xem thêm bài Giá xì gà Cohiba Behike tại sao lại đắt
Mua xì gà Cuba ở Hà Nội và tp HCM
Do tình trạng hàng giả hàng nhái nên khi mua xì gà đặc biệt là xì gà cuba, tôi chỉ lưu ý quan trọng nhất là bạn cần chọn được nguồn bán hàng uy tín và tin tưởng được. Theo tôi đây là ưu tiên hàng đầu, nằm trên cả giá cả và chất lượng phục vụ.
Nếu bạn quan tâm đến việc hút và mua xì gà Cuba chuẩn chính hãng mời xem thêm bài hướng dẫn mua xì gà
Thích Xì Gà – Tất tần tật về xì gà cuba
